Συγχαρητήρια! Η μοναδική περίοδος της εγκυμοσύνης και οι δύσκολες στιγμές του τοκετού ανήκουν στο παρελθόν και το αγαπημένο μικρό πλασματάκι βρίσκεται στην αγκαλιά σας. Οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι νέες συνήθειες κατακλύζουν την καινούρια σας ζωή. Μαζί κι ένα σωρό απορίες, που αφορούν στην φροντίδα του μωρού αλλά και του εαυτού σας. “Πότε θα γίνω όπως πριν και πώς;” είναι συχνό ερώτημα που κάνουν οι νέες μητέρες, στον γυναικολόγο, στον παιδίατρο, στο στενό περιβάλλον, μεταξύ τους… Ας ξεκινήσουμε από την αρχή…
- Πόσο βάρος πρέπει να πάρω στη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η αύξηση βάρους που γίνεται αποδεκτή από τους περισσότερους Μαιευτήρες, αλλά και από το Αμερικάνικο Κολλέγιο Μαιευτήρων Γυναικολόγων, είναι 10-12 κιλά. Προσοχή όμως! Η συνιστώμενη αύξηση βάρους αλλάζει ανάλογα με το αν η γυναίκα που ξεκινά την εγκυμοσύνη είναι υπέρβαρη, παχύσαρκη ή ελλιποβαρής. Θα πρέπει να ακολουθήσει τις συστάσεις του προσωπικού της γιατρού. - Πόσο βάρος θα έχω χάσει βγαίνοντας από το μαιευτήριο;
Το βάρος που παίρνει η μητέρα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το οποίο οφείλεται στο βάρος του εμβρύου, στον πλακούντα, στο αίμα και το αμνιακό υγρό, είναι κατά μέσο όρο 5,5 κιλά και αποβάλλεται κατά τη διάρκεια του τοκετού. Η κατακράτηση υγρών αποβάλλεται σταδιακά τις επόμενες ημέρες. Τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό η διούρηση αλλά και η αποβολή ιδρώτα αυξάνονται. - Πότε θα χάσω το υπόλοιπο βάρος;
Το υπόλοιπο βάρος αφορά στα αποθέματα λίπους της μητέρας, που φυσιολογικά αυξάνονται στην εγκυμοσύνη. Είναι περίπου το 30% του βάρους που αποκτήθηκε στην κύηση. Ο ρυθμός της απώλειας θα εξαρτηθεί κυρίως από το αν η μητέρα θηλάσει, τη σωματική της δραστηριότητα και την ημερήσια θερμιδική πρόσληψη που θα έχει μετά τον τοκετό. - Βοηθά ο θηλασμός την απώλεια βάρους;
Ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός, εκτός από τα εξαιρετικά οφέλη που έχει για τη μητέρα και το νεογέννητο, είναι και μια ιδανική διαδικασία για την απώλεια του βάρους. Απαγορεύονται οι αυστηρές υποθερμιδικές δίαιτες, διότι μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή γάλακτος και την υγεία της μητέρας. - Πόσο πρέπει να τρώω, αν θηλάζω αποκλειστικά, για να χάσω το βάρος που πήρα στην εγκυμοσύνη;
Πρέπει να εκτιμηθεί η διατροφική κατάσταση της νέας μητέρας, ώστε να σχεδιαστεί ένα διαιτολόγιο που να καλύπτει απόλυτα τις ανάγκες που έχει η ίδια και το νεογέννητο. Το διαιτολόγιο αυτό μπορεί να προσαρμοστεί θερμιδικά, για να υπάρξει και η επιθυμητή απώλεια βάρους. - Πόσες θερμίδες την ημέρα πρέπει να παίρνω, αν θηλάζω αποκλειστικά; Πόσο σύντομα μπορώ να χάσω το βάρος που πήρα στην εγκυμοσύνη;
Η γυναίκα που θηλάζει χρειάζεται 200-500 περισσότερες θερμίδες την ημέρα, σε σχέση με τις ενεργειακές ανάγκες που είχε πριν την εγκυμοσύνη. Μια νέα μητέρα που θηλάζει δεν θα πρέπει να παίρνει λιγότερες από 1.800 θερμίδες ημερησίως, ώστε να εξασφαλίζεται η ομαλή παραγωγή γάλακτος και η καλή της υγεία. - Πώς θα καταφέρω να χάσω το βάρος που πήρα στην εγκυμοσύνη, αν δεν θηλάζω;
Κατ’ αρχήν είναι πολύ σημαντικό να έχετε όλες τις απαραίτητες δυνάμεις, για να ανταπεξέλθετε στην νέα κατάσταση και να μπορέσετε να την χαρείτε. Η νέα μητέρα μπορεί με ισορροπημένη διατροφή να χάσει με ασφάλεια το περιττό βάρος. Καλό θα ήταν να ξεκινήσει σταδιακά κάποια ήπια σωματική άσκηση, να αποφεύγει τα γλυκά και να λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια που χρειάζεται τόσο πολύ σε αυτή τη φάση της ζωής της. - Έχω διαβάσει ότι γενικά η μειωμένη διάρκεια ύπνου δυσκολεύει την απώλεια βάρους. Μπορεί το γεγονός ότι κοιμάμαι τώρα λιγότερο και πιο ακατάστατα να δυσκολέψει την προσπάθεια μου να χάσω βάρος;
Η ποιότητα του ύπνου επηρεάζει την διαδικασία απώλειας βάρους, τόσο στα παιδιά, όσο και στους ενήλικες. Σε περίπτωση μειωμένης διάρκειας του ύπνου έχουμε διαταραχή δυο ορμονών, που σχετίζονται με την απώλεια του βάρους, της λεπτίνης και της γκρελίνης. Στους πρώτους μήνες μετά την εγκυμοσύνη λοιπόν, όπου ο καθημερινός ρυθμός της μητέρας συμβαδίζει με αυτόν του μωρού και ο ύπνος είναι συνήθως λιγότερος, φαίνεται ότι μπορεί να επιβραδυνθεί η απώλεια βάρους. Ωστόσο, αν η νέα μητέρα ακολουθήσει πιστά τις οδηγίες για ισορροπημένη διατροφή και σωματική δραστηριότητα η απώλεια βάρους θα είναι ικανοποιητική και σύντομα θα επανέλθει στον κανονικό της ρυθμό. - Πώς μπορεί να είναι το καθημερινό μου διαιτολόγιο μετά τον τοκετό, ώστε να χάσω εύκολα βάρος;
Η ηλικία, οι διατροφικές ανάγκες, ο τρόπος ζωής, το βάρος που πρέπει να χάσει, αλλά και ο μεταβολικός ρυθμός διαφέρουν σημαντικά από γυναίκα σε γυναίκα. Έτσι δεν μπορεί να λειτουργήσει ένα προτεινόμενο διαιτολόγιο με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις νέες μητέρες. Καλό θα είναι να συμβουλευτείτε έναν ειδικό σε θέματα διατροφής και να σχεδιάσετε μαζί το ιδανικό πλάνο για εσάς!
Dr Έρρικα Παπαβενετίου MD, Msc, GP